ใครที่ตามคอนเทนต์ "Tokyo Olympic 2020" ผมคิดว่าหลายๆ คนน่าจะมีความคิดเดียวกันคือ นอกจากมันจะเป็นการแข่งขันกีฬาที่เราจะได้เห็นคนกลุ่มหนึ่งแสดงศักยภาพด้านการกีฬาออกมาแล้ว อีเว้นต์นี้มันยังมีอะไรมากกว่านั้นครับ

        นั่นเพราะยังมีคนอีกกลุ่มหนึ่ง ที่สร้างผลงานออกมาเพื่อประกาศให้โลกเห็นถึงศักยภาพทางด้านต่างๆ ของประเทศเจ้าภาพนี่แหละ

        และยิ่งโอลิมปิก 2020 ครั้งนี้จัดขึ้นที่ประเทศญี่ปุ่น เราจึงสามารถเห็นถึงความเป็นญี่ปุ๊นนนญี่ปุ่นฉายออกมาทางอะไรหลายๆ อย่างในงานนี้

        ทางเจ้าภาพเค้าก็ตั้งเป้าหมายชัดเจนสำหรับการจัดงานครั้งนี้ ว่ามันคือการประกาศตัวเป็นประเทศที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาอย่างยั่งยืน เน้นสิ่งที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม มีดีเทลต่างๆ มาให้เห็นกันอยู่เรื่อยๆ

        หนึ่งในสิ่งที่ผมคิดว่าน่าสนใจและโชว์ความเป็นญี่ปุ่นออกมาได้เต็มที่ก็คือ "งานสถาปัตยกรรม" ของเค้านี่แหละครับ!

        อย่างที่รู้กันนะ ว่าญี่ปุ่นเค้าเป็นประเทศที่เหมาะสำหรับคนที่ชื่นชอบความสุนทรีย์ของงานศิลปะมากๆ เพราะแหล่งท่องเที่ยวหรือแลนด์มาร์คบ้านเค้านั้นเต็มไปด้วยความสวยงามของศิลปะ งานดีไซน์ และสถาปัตยกรรม เป็นขวัญใจของสถาปนิกหลายๆ คนเลยล่ะ

        และโอลิมปิก 2020 เองก็เป็นสนามให้สถาปนิกญี่ปุ่นปล่อยของออกมากันอย่างเต็มที่เลย

        อย่างสนามแข่งขันกีฬาที่ได้รับการออกแบบโดยสถาปนิกชื่อดังมากมายของญี่ปุ่น ไม่ว่าจะเป็น Kengo Kuma, Kenzo Tange หรือ Fumihiko Maki

        ว่าแต่ว่า แต่ละอาคารเค้าสร้างมาได้อลังการขนาดไหน วันนี้ผมคัดตัวที่น่าสนใจมาฝากกันแล้วครับ

        Japan National Stadium by Kengo Kuma

        สนามกีฬาแห่งชาติญี่ปุ่น พระเอกของงานครั้งนี้ถูกออกแบบโดย Kengo Kuma ซึ่งถ้าหากพูดถึงวงการสถาปัตยกรรมร่วมสมัยของญี่ปุ่นหรือของโลก หลายคนต้องคุ้นชื่อคนคนนี้เป็นอย่างดีล่ะครับ

        สนามหลักแห่งนี้ใช้เป็นสถานที่สำหรับพิธีเปิดและพิธีปิดการแข่งขัน รวมไปถึงการแข่งขันกรีฑาและฟุตบอลด้วย สนามบิ๊กเบิ้มแห่งนี้สร้างมาจากไม้ 47 ชนิดจาก 47 จังหวัด (แน่นอนว่าเป็นการ "ขอยืม" มาครับ ชอบๆ) เก๋ตรงที่สนามจะมีระเบียงเอาไว้สำหรับปลูกพืชท้องถิ่นด้วยนะ เป็นการเสริมเข้ามาเพื่อสร้างความกลมกลืนให้กับบริเวณโดยรอบครับ

        Tokyo Aquatics Centre by Tange Associates and Yamashita Sekkei

        ตัวนี้มาแบบเรียบหรูครับ เป็นศูนย์กีฬาทางน้ำแบบ 15,000 ที่นั่ง ออกแบบโดย Paul Tange จาก Tange Associates และคุณพ่อของเค้าอย่าง Kenzo Tange เองก็ออกแบบอาคารสำหรับการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกช่วงปี 1964 เหมือนกันครับ

        สำหรับอาคารแห่งนี้สร้างมาเพื่อใช้ให้เป็นสถานที่แข่งขันกีฬาว่ายน้ำและดำน้ำ ตัวอาคารสร้างเป็นทรงพีระมิดกลับด้าน สะท้อนรูปร่างของอัฒจันทร์ภายใน โดยหลังการแข่งขัน ความจุของสถานที่จะลดลงเหลือ 5,000 ที่นั่ง

        Yoyogi National Stadium by Kenzo Tange

        สนามหน้าตาเหมือนหลุดออกมาจากหนังไซไฟแห่งนี้ เป็นสนามที่สร้างขึ้นมาเพื่อการแข่งขันรักบี้ แฮนด์บอล แบดมินตัน และวีลแชร์ครับผม พูดก็พูดเถอะว่าโดดเด่นไม่เบา ก็มาจากฝีมือสถาปนิกรุ่นเก๋า เจ้าของรางวัล Pritzker Architecture Prize ทั้งทีอ่ะเนอะ

        ตัวสเตเดียมสร้างขึ้นตั้งแต่ปี 1964 แล้วครับ เดิมทีมีไว้สำหรับการแข่งขันดำน้ำและว่ายน้ำในช่วงโอลิมปิกฤดูร้อนปี 1964 แต่สุดท้ายก็เปลี่ยนมาเป็นสนามกีฬาในร่ม ใช้สำหรับกีฬาประเภทฮอกกี้น้ำแข็งและเบสบอลเป็นหลักแทน จนถึงตอนนี้ก็ยังถูกนับได้ว่าเป็นไอคอนทางสถาปัตยกรรมที่ก้าวหน้าแห่งหนึ่งเลยล่ะ

        Village Plaza by Nikken sekkei

        อย่างที่บอกครับว่าดีไซน์ของ Village Plaza นั้น ต้องยอมรับในเรื่องของการเก็บรายละเอียดความเป็นญี่ปุ่นของเค้าเลย สำหรับตัวอาคารนั้นจะตั้งอยู่ย่านริมน้ำของโตเกียว พิเศษคือออกแบบมาจากอาคารไม้แบบดั้งเดิมของญี่ปุ่นและทำการประยุกต์ให้มีความร่วมสมัยมากขึ้น

        พื้นที่กว่า 5,300 ตารางเมตรนั้นทำจากไม้ที่ได้รับบริจาคมาจากเทศบาล 63 แห่งทั่วประเทศญี่ปุ่น และใช้ไม้ไปกว่า 40,000 ชิ้น โดยทุกชิ้นจะมีตราชื่อเทศบาลที่บริจาคประทับอยู่ด้วย แน่นอนว่าไม้พวกนี้หลังจบการแข่งขันแล้วเราสามารถถอนออกแล้วส่งกลับไปให้ทางเทศบาลเพื่อนำไปใช้ซ้ำ แปรรูป หรือทำการรีไซเคิลได้อีกครั้งด้วยครับ

        Tokyo International Forum by Rafael Viñoly Architects (1997)

        อาคารแห่งนี้ถูกสร้างมาตั้งแต่ปี 1997 แล้วเพื่อส่วนบริหารของโตเกียว โดยโอลิมปิกครั้งนี้ถูกใช้เป็นสถานที่แข่งขันยกน้ำหนัก และผมเห็นแล้วต้องบอกเลยว่า structure เค้าสวยงามมากกกกก

        ตัว Tokyo International Forum มีล็อบบี้หลักที่ใช้โครงสร้างเป็นผนังกระจกสูง 60 เมตรตัดกันทั้งหมด 2 จุด ที่พอเราเห็นโครงสร้างแล้วก็อดนึกไม่ได้ว่ามันจะทนจริงมั้ย แต่ก็อย่าลืมนะครับว่าเค้าสร้างมาหลายปีแล้ว จนถึงตอนนี้ก็ยังคงอยู่ดี แถมระบบโครงสร้างของ Glass Hall เองก็เบาและยืดหยุ่นมากๆ ทนต่อแรงแผ่นดินไหวระดับรุนแรงได้ สตูดิโอผู้ออกแบบสถาปัตยกรรมในญี่ปุ่นเองยังบอกเลยว่า Tokyo International Forum เป็นโครงสร้างที่กล้าหาญที่สุดแห่งหนึ่งในญี่ปุ่นเลยล่ะ

        Ariake Gymnastics Centre by Nikken Sekkei + Shimizu Corporation

        ส่วนตัวผมคิดว่าการออกแบบของอาคารแห่งนี้น่าสนใจเป็นพิเศษครับ เพราะเจ้าอาคารที่ดูไปดูมาเหมือนเรือไม้ลอยน้ำนั้น เค้าบอกว่ามันเป็นโครงสร้างที่ซับซ้อนมากเลยนะ เป็นงานแรกของญี่ปุ่นที่ใช้โครงสร้าง Timber Beam Strings และ Cantilever Trusses เข้ามาใช้

        ตัวอาคารใช้วัสดุที่ทำจากไม้เป็นหลัก มีโครงสร้างไม้ยาวกว่า 90 เมตร ครอบคลุมพื้นที่ทั่วทั้งสนามกีฬาเลยครับ หลังคาเองก็หุ้มด้วยไม้ ที่นั่งก็ทำจากไม้ เป็นสถานที่ใช้แข่งขันยิมนาสติกและบอคเซีย จุไดั 12,000 ที่นั่งแต่หลังจบการแข่งขันก็จะถอดสแตนด์ชั่วคราวออกครับ

        Musashino Forest Sport Plaza by Nihon Sekkei

        ผลงานอีกหนึ่งชิ้นที่น่าสนใจก็คือนี่แหละครับ สถานที่สำหรับแข่งแบดมินตัน วีลแชร์บาสเกตบอล และปัญจกีฬา (การแข่งกีฬารวม 5 ชนิด คือ ยิงปืน ฟันดาบ ว่ายน้ำ ขี่ม้า และวิ่งแข่ง) เท่ตรงที่เค้าใช้คอนกรีตจากมวลรวมรีไซเคิลเพื่อลดปริมาณเศษวัสดุคอนกรีตจากการก่อสร้าง ทดแทนวัสดุหินที่มีอยู่ตามธรรมชาติ รวมไปถึงการใช้เหล็ก กระเบื้องและพื้นไวนิลรีไซเคิลครับ

        ตัวเซ็นเตอร์สามารถจุคนได้มากกว่า 10,000 คน และด้านในยังมีสระว่ายน้ำ ยิม พื้นที่กีฬาอเนกประสงค์ และฟิตเนสสตูดิโออีก 2 แห่งที่เปิดให้บุคคลทั่วไปใช้งานได้ด้วยนะ และเซ็นเตอร์แห่งนี้เป็นเซ็นเตอร์แห่งแรกที่สร้างเสร็จสำหรับโตเกียวโอลิมปิก 2020 ด้วยครับ

        ยังมีสเตเดียมและเซ็นเตอร์อีกหลายที่ที่น่าสนใจนะครับ ซึ่งผมเองก็คิดว่าน่าเสียดายไม่น้อยที่ญี่ปุ่นมาเจอกับโควิด-19 ทำให้ต้องคืนตั๋วและเข้าเนื้อตัวเองไปไม่น้อย แต่ก็นับได้ว่าการจัดการของเค้าไม่มีอะไรน่าผิดหวัง ยังคงสนใจในทุกรายละเอียด ครีเอทสมความเป็นญี่ปุ่นมากๆ เลย