สิ่งที่สายอสังหาฯ อย่างเราต้องรู้เป็นลำดับต้นๆ เลยคือเรื่องของผังเมืองครับ หลายๆ คนคงจะทราบกันดีว่า แต่ละประเทศเนี้ย เค้าจะมีกฎหมายกำหนดเรื่องของการก่อสร้าง เช่น ขนาดของอาคาร ความสูงต้องไม่เกินเท่าไหร่ พื้นที่ว่างรอบๆ อาคาร ระยะร่นจากถนน ฯลฯ 

        ซึ่งเอาความจริงเราก็มีแอบคิดดังๆ กันอยู่บ้างแหละว่าผังเมืองกรุงเทพค่อนข้างเละเทะพอสมควร ส่งผลกระทบหลายด้านเลยครับ ทั้งเรื่องของวิวทิวทัศน์ ความสวยงาม ความสะดวกสบาย สภาพอากาศ รวมถึงสภาพของการจราจร ขอบอกให้รู้ว่าปัญหาเหล่านี้เนี้ย ล้วนเกี่ยวข้องกับผังเมืองด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น!!!

        พูดง่ายๆ เลยก็คือผังเมืองมีความสำคัญในแง่ของการจัดระเบียบสังคมและชุมชนครับ ดังนั้นเวลาเราเห็นประเทศบางประเทศ เอิ่มมม หรือประเทศใกล้ๆ แถวนี้ ที่มีผังเมืองไม่เป็นระเบียบ เลยมักจะประสบพบเจอกับปัญหามากมายตามมาไม่หวาดไม่ไหว ไหนจะรถติด ไหนจะแออัด เมืองสกปรก ไม่มีระเบียบ ฯลฯ

        การที่ผังเมืองไม่มีประสิทธิภาพ แน่นอนครับว่ามันก็ต้องส่งผลต่อคุณภาพชีวิตประชากรไปโดยปริยาย เอ่อ อันนี้ไม่ได้หมายถึงกรุงเทพจริงจริ๊งงง

        แล้วผังเมืองที่ดีเนี้ย มันควรจะเป็นผังเมืองแบบไหนกันล่ะ??

        ผังเมืองที่ดีก็ควรจะเป็นผังเมืองที่มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย มองแล้วสวยงาม มีความปลอดภัยต่อสังคมและชุมชน มีหลักการที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อม ตลอดจนการดำรงรักษาหรือบูรณะสถานที่ที่มีคุณค่าทางศิลปกรรม สถาปัตยกรรม ประวัติศาสตร์ และโบราณคดี

        ถ้าอ่านแค่นี้ ก็คงนึกภาพไม่ออกใช่ไหมครับ ดังนั้นผมเลยขอยก 5 สุดยอดผังเมืองที่สวยงามอลังการทั่วโลกมาฝาก เอาให้เห็นภาพชัดๆ ว่าผังเมืองที่ดีเนี้ย จะสวยขนาดไหนกันนะ!!

        1. Paris ฝรั่งเศส

        เคยดูเรื่อง Emily in Paris ไหมครับ แล้วสงสัยไหมว่าในตอนที่เอมิลี่ เพิ่งย้ายไปอยู่ปารีสใหม่ๆ ถึงดูจำทางโน่นนี่ ง่ายจัง บอกเลยว่าผังเมืองบ้านเค้ามีส่วนมากๆ ปารีสเป็นหนึ่งในผังเมืองที่สวยและดีในลำดับต้นๆ ของโลกเลยนะ 

        จริงๆ แล้วปารีสเค้ามีการพัฒนาผังเมืองมานานมาก คือให้ความสำคัญกับผังเมืองมาแต่ไหนแต่ไร และน่าจะเป็นเมืองแรกๆ ของโลกเลยที่เค้าลงทุนทุบเมืองเพื่อสร้างผังเมืองใหม่ให้เป็นระเบียบ 

        ยิ่งหากได้มองปารีสจากมุม Bird Eyes View จะยิ่งเห็นได้ชัดเจนเลยครับว่าผังเมืองบ้านเค้ามันเป็นระเบียบมากๆ!! ทั้ง กลุ่มอาคาร ลานกว้าง จัตุรัส ริมน้ำ สะพาน ที่สำคัญคือถนนหนทาง ใจกลางเมืองที่ทอดข้ามแม่น้ำแซน ซึ่งในปี 2024 ที่ปารีสเค้าจะเป็นเจ้าภาพโอลิมปิกเนี้ย จะมีการเผยโฉมเมืองใหม่ซึ่งยกระดับเข้าไปอีก!! เค้าบอกว่าปารีสมีการวางแผนจะพัฒนาไปสู่เมืองที่มีพื้นที่สีเขียวที่ใหญ่ที่สุด หอไอเฟลกลางเมือง ไปจนถึงเมืองเดินได้ด้วย งานนี้รอชมภาพปี 2024 กันให้ดีๆ เลยครับ อิจฉาบ้านเมืองเค้าเนอะ!!

        2. Barcelona สเปน

        บาร์เซโลน่า ประเทศสเปน ถือว่าเป็นอีกเมืองเก่าแก่ของโลกอีกเมืองครับ เมืองนี้เป็นเมืองสถาปัตยกรรมที่เก่าแก่ และมีความสำคัญมากๆ จริงๆ ดูจากรูปเราจะรู้สึกว่ามันดูเป็นระเบียบ สวยงาม เมืองนี้เค้าโดดเด่นในด้านของอาคารแบบนวศิลป์ที่แอบดูแปลกตาเบาๆ 

        จริงๆ แล้วบาร์เซโลน่าเองก็เคยเป็นเมืองที่มีสภาพที่แออัดมาก่อน โดยได้นักออกแบบที่ชื่อว่า Ildefons Cerdà มาออกแบบใหม่ โดยตั้งคอนเซปท์ไว้ 4 ข้อก็คือ แสงแดด, การระบายอากาศ, ธรรมชาติสีเขียว และการคมนาคมที่สะดวก 

        มีการออกแบบผังเมือง เป็นบล็อกรูปทรง 8 เหลี่ยมเรียงต่อกัน ที่เด่นๆ เลยเราจะเห็นว่าพื้นที่ตรงกลางของ 8 เหลี่ยมจะมีสวนสีเขียว ซึ่งเห็นได้ชัดเลยว่าผังเมืองนี้นอกจากจะมีระเบียบแล้วยังออกแบบมาให้ประชาชนได้ใกล้ชิดกับสิ่งแวดล้อมอีกด้วย 

        3. Washington DC สหรัฐอเมริกา

        เมืองหลวงของอเมริกาอย่าง วอชิงตัน ดีซี รัฐนี้ไม่ได้มีดีเพียงแค่เป็นสถานที่ตั้งของทำเนียบขาวเท่านั้น แต่ระบบการวางผังเมืองของรัฐ วอชิงตัน ดีซี ถือว่ามีประสิทธิภาพและดีเป็นลำดับต้นๆ ของโลก 

        โดยผังเมืองของกรุงวอชิงตัน ดีซี จะมีลักษณะเป็นแนวทแยงมุม เพื่อตัดมาที่ Grand avenue โดยเชื่อมต่อกับอนุสาวรีย์วอชิงตันและอนุสาวรีย์ลินคอล์น จริงๆ ดีซี ก็เป็นเหมือนเมืองอื่นๆ ตรงที่มีการวางแผนในการสร้างเมืองมานาน ตั้งแต่สมัยประธานาธิบดี จอร์จ วอชิงตัน ซึ่งต้องมอบความดีความชอบให้กั ปีแอร์ ชารล์ส ลา แอนแฟนท์ ซึ่งเป็นสถาปนิกและนักวางผังเมืองชาวฝรั่งเศส ซึ่งได้ออกแบบให้เมืองหลวงของอเมริกาออกมาโดดเด่นมาก 

        จากมุมบนเนี้ยเราจะเห็นเลยว่าถนนตัดเป็นสามเหลื่อมเข้าสู่ Capitol building มีการกระจายพื้นที่สีเขียว อ้อ แล้วที่เห็นได้ชัดคือรอบๆ ไม่ค่อยมีตึกสูงระฟ้า ส่งผลให้เมืองนี้กลายเป็นเมืองที่มีทิวทัศน์ที่สวยงาม จนติดอันดับ Top ผังเมืองที่ดีที่สุดในโลกอีกเมืองเลยครับ

        4. BRØNDBY HAVEBY เดนมาร์ก

        เมืองนี้ชื่อว่าบรอนด์บี้ครับ เป็นเหมือนหมู่บ้านเล็กๆ แต่ออกแบบผังเมืองได้โดดเด่นมากกกก มีลักษณะจะดูเป็นวงกลม ปุ๊กปิ๊กมากๆ คือจะบอกว่าประเทศเดนมาร์กเนี้ย ค่อนข้างจะให้ความสนใจกับการออกแบบที่ต้องเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมด้วยนะ ดังนั้นเราจะเห็นได้ชัดเลยว่าบรอนด์บี้เป็นเมืองที่มีพื้นที่สีเขียวเยอะมากๆ 

        และด้วยความ Eco ความใส่ใจสิ่งแวดล้อมนี่แหละ เค้าเลยมีการวางระบบคมนาคมให้คนหันมาใช้บริการขนส่งสาธารณะมากขึ้น คือจะเห็นได้ว่าถนนเมนเนี้ย เชื่อมต่อเข้ากับทุกวงกลม เดินทางสะดวกสบาย แถมประชาชนยังใกล้ชิดธรรมชาติได้แบบง่ายดาย คือแค่เปิดประตูบ้านก็เจอพื้นที่สีเขียวแล้วนะ แบบนี้บ้านเค้าคงไม่มี PM 2.5 เหมือนประเทศแถวๆ นี้แน่ๆ 5555

        5. เมืองสิงคโปร์ 

        ปิดท้ายไปด้วยประเทศเล็กๆ จากอาเซี่ยน ใกล้ๆ บ้านเราอย่างสิงคโปร์ ประเทศที่ได้เคร่งครัดและมีกฎบังคับเกี่ยวกับพื้นที่สีเขียวและสิ่งแวดล้อมมากๆ หลายคนอาจจะเคยได้ยินว่าใครเด็ดใบไม้ที่สิงคโปร์นี่มีความผิดนะครับ โดนค่าปรับหลายตังค์เลยแหละ!! 

        ด้วยความที่สิงคโปร์เป็นประเทศเกาะเล็กๆ มีพื้นที่ใหญ่กว่าภูเก็ตบ้านเราไม่เท่าไหร่เอง แต่ประเทศเค้ามีการออกแบบผังเมืองได้อย่างสวยงามและเป็นระเบียบและที่สำคัญคือมีกฎหมายบังคับเกี่ยวกับพื้นที่สีเขียวที่เคร่งครัดมาก แล้วประเด็นคือพื้นที่สีเขียวของประเทศเค้านี่มนุษย์สร้างขึ้นมาเองนะ 

        มีการปลูกต้นไม้ตามแนวถนน แถมมีการบัญญัติกฎหมายให้ที่อยู่อาศัยอย่างน้อย 85% ของประชากรทั้งหมด ตั้งอยู่ห่างจากสวนไม่เกิน 400 เมตรอีกด้วย คือถ้าอยู่คอนโดหรือตึกสูงก็ต้องมีพื้นที่สีเขียวนะ สิงคโปร์ก็จัดให้กลายเป็นสวนแนวตั้งไปเลย จะกล่าวได้ว่าสิงคโปร์คือประเทศที่มีการวางผังเมืองใหม่ในรูปแบบที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นต้นแบบของเมืองอื่นๆ ทั่วโลกเลยก็ว่าได้ สิ่งที่เราต้องยอมรับคือสิงคโปร์เค้าเอาจริงเอาจัง บังคับแบบกฎต้องเป็นกฎ สิ่งนี้เลยปลูกฝังให้บ้านเมืองเค้าน่าอยู่เพิ่มขึ้นนั่นเองครับ

        มาจนถึงตรงนี้หลายคนอาจจะมองหาประเทศไทยอยู่ใช่ไหมครับ 5555 แม้เมืองหลวงอย่างกรุงเทพ จะมีสภาพผังเมืองที่ไม่โอเคสักเท่าไหร่ (ค่อนข้างมาก5555) แต่ขอบอกว่าในประเทศไทย ก็ใช่ว่าจะไม่มีจะมีผังเมืองแย่ไปเสียทุกที่ 

        ถ้าในประเทศไย จังหวัดที่ผังเมืองดีที่สุดก็ต้องยกให้จังหวัดยะลา เลยครับ จังหวัดยะลาถือว่าเป็นจังหวัดที่ผังเมืองดีและสวยที่สุดในประเทศไทยแล้วนะ!!

        ผังเมืองสวยๆ แบบนี้ตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครยะลา มีขนาดพื้นที่ 19 ตารางกิโลเมตร มีถนนกว่า 400 สาย ตัดเชื่อมต่อกัน ส่วนหนึ่งเป็นใยแมงมุม มีวงเวียนซ้อนกัน 3 วง โดยผังเมืองยะลาเห็นสวยๆ แบบนี้เค้ามีการสร้างมานานเหมือนกันครับ เพราะสร้างมาตั้งแต่สมัยพระรัฐกิจวิจารณ์ ซึ่งท่านเป็นนายกเทศมนตรีคนแรกของเมืองยะลา ประมาณปี พ.ศ.2480 - 2488 โน่นแหนะ เค้ามีที่ปรึกษาเป็นชาวอังกฤษมาออกแบบผังเมืองในรูปแบบวงเวียน สำหรับวงเวียนชั้นที่ 1 เป็นหน่วยงานราชการ , วงเวียนชั้นที่ 2 เป็นบ้านพักข้าราชการ , วงเวียนชั้นที่ 3 เป็นโรงพยาบาล โรงเรียน สวนสาธารณะ และชั้นนอกสุด เป็นย่านการค้า และที่อยู่อาศัย เป็นระบบระเบียบที่เรียบร้อยและสวยงาม เป็นความภาคภูมิใจของชาวยะลามาจนถึงปัจจุบันนั่นเอง

        สุดท้ายนี้แม้กฎหมายผังเมืองของกรุงเทพฯ ที่ออกมาล่าสุดจะกำหนดให้ใส่ใจถึงสภาพการจราจร สิ่งแวดล้อม และชุมชนมากแค่ไหน แต่ก็ต้องยอมรับเลยว่าระบบผังเมืองกรุงเทพค่อนข้างยุ่งเหยิงมายาวนาน เราก็ต้องรอดูต่อไปครับว่าเค้าจะมีการจัดระเบียบผังเมืองใหม่ให้ดีขึ้นและมีระเบียบกว่าเดิมอย่างไร อันนี้ก็ต้องตามกันต่อไปครับ เพราะอย่างที่บอกว่าระบบผังเมืองนั้นเกี่ยวข้องกับสภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนในชุมชนและสังคมมากๆ ผังเมืองดี ชีวิตก็ดี ผังเมืองแย่ ก็เครียดๆ อย่างที่เห็นที่เจอแบบทุกวันนี้นี่แหละครับ